Meslek Hastalıkları Nelerdir, Nasıl Önlenir

MESLEK HASTALIKLARI NELERDİR? NASIL ÖNLENİR?

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda Meslek hastalığı şu şekilde tanımlanmıştır. “Meslek hastalığı, Mesleki risklere maruziyet sonucu ortaya çıkan hastalığı ifade eder.”

Meslek Hastalığı ; 5510 sayılı SSGSK 14. Maddesinde ve Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğinde “Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük hâlleri.” Şeklinde tanımlanmıştır.

ILO/DSO Tanımı; “ Zararlı bir etkenle bundan etkilenen insan vücudu arasında, çalışılan işe özgü bir neden – sonuç, etki – tepki ilişkisinin ortaya konabildiği hastalıklar grubudur.” Olarak tanımlanmıştır.

Meslek hastalığı, çalışanların yaptığı işten kaynaklanan sebeplerle ve sürekli bir maruziyetin varlığı nedeniyle oluşan ve tedavisi de çok sınırlı olan kalıcı hastalıklardır. Gürültüden dolayı işitme kaybı, toz solunmasından dolayı silikosis ve pnömokonyozlar..gibi.

MESLEK HASTALIKLARI;

NEDENİ BELLİDİR
İLERLEYİCİDİR
ÖNLENEBİLİR
TEKRARLANABİLİR
MALULİYET BIRAKABİLİR
TAZMİNAT GEREKTİRİR
BİLDİRİMİ ZORUNLDUR

Meslek hastalıkları tümüyle önlenebilir hastalıklardır.

Meslek hastalıkları ailevi, sosyal ve toplumsal sonuçları vardır. Meslek hastalıkları tanılarının konulması için özgün örgütlenme ve düzenlemeler gereklidir.

MESLEK HASTALIKLARININ ÖZELLİKLERİ

Yapılan iş ile hastalık arasında neden-sonuç ilişki söz konusudur.

Hastalıkla etken arasında spesifik bir ilişki vardır.

Çalışma koşulları hastalığın doğrudan doğruya ve vazgeçilmez tek etkenidir. Dolayısıyla etken tektir ve ortamda yoksa, hastalık da yoktur.

Kişi söz konusu işte çalışmıyor olsaydı bu hastalık da oluşmayacaktı.

Aynı şartlar altında deneysel olarak meydana getirilebilen hastalıktır.

Mevzuatın öngördüğü periyodik ortam ölçümleri ve sağlık muayeneleri ile çalışanların herhangi bir şikayeti ortaya çıkmadan meslek hastalıkları tespit edilebilmekte ve gerekli önlemler alınmasına imkan bulunabilmektedir.

Meslek hastalıkları, ancak bilinçli olarak arandıkları zaman bulunabilirler. Meslek hastalıklarının, diğer hastalık çeşitlerinden farklı, kendilerine özgü tanı ve tarama yöntemleri vardır.

Meslek hastalıkları konusunda işveren ve çalışanların bilgilendirilmesi ve duyarlıklarının sağlanması önemlidir. Meslek hastalığı tanısı, o tanıyı alan çalışanın yakın çalışma arkadaşları için de erken tanı olanağı verir. Meslek hastalığı tanısı, beraberinde tazminat, yüksek iş göremezlik maaşı, çalışma ortamının geliştirilmesi için yaptırım ve cezai sorumluluk getirdiği için, bir yanılgı ile saklanmaya çalışılabilmektedir.

Meslek Hastalıklarının Tipleri ve Sınıflandırılması

İşle İlgili Hastalıklar; Pek çok etkenin bir arada görüldüğü, çalışma ortamının rol oynayabildiği, birlikte farklı risklerin de yer aldığı, karmaşık bir etiolojiye sahip hastalıklardır.

İşle İlgili Hastalıklar; WHO’e Göre; “Yalnızca bilinen ve kabul edilen meslek hastalıkları değil, fakat oluşmasında ve gelişmesinde, çalışma ortamı ve şeklinin diğer nedenlere göre önemli bir faktör olduğu hastalıklardır.”şeklinde tanımlanmıştır.

Meslek Hastalıkları; Genellikle tek bir etkenle meydana gelen, özgün ve kuvvetli bir mesleki ilişkinin ortaya konması ile meslek hastalığı tanısı konur.

Etken maruziyet ilişkisinin net bir şekilde ortaya konabilmesi için; klinik ve patolojik tanıların konması, mesleki anamnez ve iş analizi, etken ve hastalık ilişkisini ortaya koyan epidemiyolojik veriler yararlı olmaktadır. Meslek hastalığı tanısının konması için önemli olan iki kriter; özel çalışma ortamı ve/veya aktivitesi ile özel bir hastalık arasında etken-maruziyet ilişkisinin olması ve tanı konan hastalığın söz konusu meslek çalışanlarında toplum ortalamasına göre daha fazla görülmesidir.

Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğüne gore meslek hastalıkları 5 gruba ayrılmıştır.

A Grubu: Kimyasal maddelerle oluşan meslek hastalıkları

B Grubu: Deri hastalıkları

C Grubu: Pnömokonyoz ve diğer mesleki solunum sistemi hastalıkları

D Grubu: Mesleki bulaşıcı hastalıklar

E Grubu: Fizik etkenlerle olan meslek hastalıkları

Meslek Hastalıkları; Tümüyle önlenebilir hastalıklar olup halk sağlığı ve ülke sağlık politikalarındaki yeri özel ve önemlidir. Edinilen bilgiler ışığında korunma önlemleri çeşitlendirilmekte ve geliştirilmekte ve sonuç olarak önleme ve korunma tedbirlerini yeterli ve sürekli alabilen ülkelerde meslek hastalıklarının görülme sıklığı azalmaktadır.

Etkene-Faktöre Göre

Fiziksel Nedenli Meslek Hastalıkları

Kimyasal Nedenli Meslek Hastalıkları

Toz Nedenli Meslek Hastalıkları

Biyolojik Nedenli Meslek Hastalıkları

Ergonomik Nedenli Meslek Hastalıkları

Hedef organ ve sistemlerin meslek rahatsızlıklar (Etkilenen-zarar gören organa göre)

Mesleki Cilt Hastalıkları

Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları

Mesleki Kalp-Damar Hastalıkları

Mesleki Sinir Sistemi Hastalıkları

Meslekki Genitoüriner Sistem Hastalık

Mesleklere Göre

Madencilerin Meslek Hastalıkları

Kaynakçıların Meslek Hastalıkları

Yüksekte Çalışanların Meslek Hastalıkları

Sağlıkçıların Meslek Hastalıkları

Boyacıların Meslek Hastalıkları

ÇÖZÜM

6331 Sayılı İSG Kanunu ile işverenlere işçilerin SAĞLIK GÖZETİMİNİ yapma zorunluluğu getirilmiş olup, işyeri hekimlerinin birinci derecedeki görevleri budur.

İşyerinde sağlık gözetimi

Çalışanların sağlığını korumak amacıyla, işyerlerindeki olumsuz sağlık etkilerini erken belirleyip böylece daha sonraki ciddi sağlık zararlarını önlemeye yönelik yapılan çalışmaların tümüdür.

SAĞLIK GÖZETİMİ HEDEFİ VE UYGULAMA İLKELERİ

Hedef;

Sağlığının sürdürülmesi ve geliştirilmesi,

Sağlığı olumsuz etkileyen faktörlerin bilinmesi,

Uygulama İlkeleri;

Uygun işe yerleştirme (İşe Giriş Muayenesi),

İşyeri ortam faktörlerini değerlendirme,

İşyeri risklerinin kontrolü,

Aralıklı kontrol muayeneleri (Periyodik Muayene),

İşyerinde sağlık hizmeti sunulması,

Sağlık eğitimi ve danışmanlıktır.

Sağlık gözetiminde;

Hastanın son olarak yaptığı işe kadar çalıştığı bütün işler, görevleri ve korunma önlemleri konusunda ayrıntılı bilgi alınmalıdır.

Hastanın yaptığı asıl işin ne olduğu ve bu işi yaparken hangi maddelere teması olduğu sorgulanmalıdır.

Başlıca etkenler; kurşun, toz, kanserojen maddeler, radyasyon sorgulanmalıdır.

Benzer Yakınmalar

Bir işyerinde bir işçide meslek hastalığı belirtilerinin ortaya çıkmış olması durumunda o işçiler arasında benzeri belirtiler olan başka işçilerin varlığı sorgulanmalıdır.

Çalışanlar arasında benzer belirtileri olan başka kimselerin araştırılması bakımından sağlık sorunu nedeniyle iş değiştiren/erken emekli olan kişilerin olup olmadığı da sorgulanmalıdır.

Yapılacak ortam ölçümleri ve kişisel maruziyet ölçümleri ile çalışanların maruziyet tespitleri yapılmalı, mevcut riskler kaynağında giderilmeli, bu yapılamıyorsa çalışma ortamında alınacak tedbirlerle risk azaltılmalı en son kişide koruma yöntemi uyarıca KKD kullanımı ile bu riskler kabul edilebilir seviyeye indirilmeli veya tümüyle kaldırılmalıdır. Ayrıca tıbbi yaklaşımlar, işe giriş muayenesi, aralıklı kontrol muayenesi ve sağlık eğitimi ile meslek hastalıklarından korunmalıdır.

MESLEK HASTALIĞINDA TANI